Op bezoek bij een Kroaat

Kroaten zijn enorm gastvrije mensen en als je tijdens je vakantie in Kroatië een Kroaat leert kennen dan zul je al snel thuis worden uitgenodigd. Heb je geen idee wat er van je verwacht wordt, of wat je van je gastheer of gastvrouw kunt verwachten? Geen nood, we hebben onze eigen ervaringen hier voor je opgeschreven, zodat je een goede indruk kunt maken op je gastheer of gastvrouw!

Als je bij een Kroaat op visite wordt uitgenodigd dan zul je misschien even moeten wennen aan het tijdstip waarop ze je verwachten. De gebruikelijke tijd om op visite te komen is zo tussen 4 en 5 uur. Dit komt omdat men hier rond een uur of drie eet (een warme lunch, de belangrijkste maaltijd van de dag) en daarna is het tijd voor ontspanning; visite, een terrasje pakken, winkelen, strandbezoek, wandelen…..

Het is volkomen normaal om spontaan op visite te komen rond deze tijd, en als men toevallig nog niet klaar zou zijn met het eten dan is dat geen probleem. Ze doen er helemaal niet moeilijk over om een extra bord op tafel te zetten en om de afwas even te laten staan tot dat het bezoek weer weg is. De visite blijft meestal maar kort, een uurtje ofzo. Je hoeft niets mee te nemen voor je gastvrouw of gastheer, maar dat mag natuurlijk wel. Een grote reep chocolade is een goede en veilige keuze. Een bos bloemen meenemen is hier niet gebruikelijk, ook niet als je naar een feestje gaat. Dan kun je het beste chocola of wijn meenemen (wel Kroatische wijn natuurlijk).

Wil je ’s avonds bij iemand op visite komen dan kun je beter vantevoren even vragen of het wel uitkomt, en hoe laat. Meestal wordt er rond een uur of acht ’s avonds gegeten en daarna rekent men vaak niet meer op visite.

Ook (verjaardags)feestjes beginnen meestal aan het einde van de middag, rond 4 of 5 uur. Je kunt verwachten dat er veel te eten zal zijn, dus je hoeft vantevoren niet al te veel te eten. Meestal wordt er niet meteen koffie aangeboden (dit komt later pas) maar frisdranken en…. alcohol! Vaak is dit wijn of rakija, met trots zelf gemaakt. Als je geen zin hebt, hoef je op dit tijdstip echt nog niet aan de drank maar je gastheer of gastvrouw zou het erg waarderen als je een klein glaasje rakija zou proberen, al neem je maar één slokje om een compliment te kunnen maken over hun eigen brouwsel. Pakken en flessen frisdrank en sap worden op tafel gezet en het is de bedoeling dat iedereen voor zichzelf inschenkt.

Ben je uitgenodigd voor de verjaardag van een kind, dan is het beleefd om te blijven tot de taart wordt aangesneden. Dit is meestal aan het einde van het feestje (rond 7 of 8 uur). Dan komt de taart tevoorschijn, wordt er voor de jarige gezongen, mag de jarige de kaarsjes uitgeblazen en wordt er taart uitgedeeld. Vaak is dit het moment dat er ook koffie aangeboden wordt, maar niet altijd. Thee drinken is iets wat de Kroaten vaak alleen ’s ochtends doen bij het ontbijt, het is niet gebruikelijk om visite thee aan te bieden. Na de taart is het tijd om haar huis te gaan. Het is trouwens gebruikelijk dat de jarige de kadootjes pas uitpakt als alle visite weg is.

Bij verjaardagen wordt trouwens alleen de jarige gefeliciteerd en verder niemand. Als je de ouders/kinderen/broer/zus van de jarige zou feliciteren, kun je rekenen op verbaasde blikken. Om de jarige te feliciteren zeg je: “sretan rođendan” (spreek uit: sretan rodjendan).

Nog een opvallend verschil tussen feestjes in Kroatië en Nederland is dat feestjes in Kroatië een wat ‘chaotischer’ karakter hebben. Op Kroatische feestjes is het een gezellige, drukke boel, iedereen praat door elkaar heen, en hoe meer de gasten het naar hun zin hebben, hoe harder ze vaak gaan praten, dat is hier gewoon heel normaal. Ook kun je verwachten dat er gezongen zal worden. Kroaten houden namelijk veel van samen zingen op feestjes, meestal zingen ze dan traditionale liedjes over hun mooie vaderland. Hou er ook rekening mee dat er binnen gerookt zal worden. In Kroatië is het onbeleefd om aan gasten te vragen om buiten te roken.

Zijn jou nog andere gewoontes opgevallen in Kroatië, of zijn jou ervaringen juist heel anders dan we hierboven hebben omschreven, laat het ons dan weten!