Omiš – Kroatië’s piratenstad

Omiš is een kleine havenplaats aan de monding van de Cetina rivier in de kuststreek Poljica, 26km ten zuidoosten van Split. In de 13e en 14e eeuw was Omiš the thuisbasis van piraten (Omiški gusari) die hun snelle schip genaamd ‘Sagittae’ (de Pijl) gebruikten om handelsschepen aan te vallen aan de monding van de rivier. Als ze eenmaal hadden toegeslagen, vluchtten ze snel de Cetina rivier op, waar de handelsschepen hen niet konden achtervolgen.

In deze tijd waren de piraten van Omiš de meest gevreesde piraten langs de Adriatische kust. Handelsrepublieken zoals Venetië en Dubrovnik sloten overeenkomsten met hen om aanvallen te voorkomen, waarvoor de piraten hoge belastingen moesten betalen. De republiek Venetië en de Paus probeerden een einde te maken aan de overvallen door kruisvaarders op de piraten af te sturen. De kruisvaarders verloren de eerste strijde maar tijdens de tweede strijd slaagden ze erin om de piraten te verslaan.

Hierna werd Omiš deel van het Koninkrijk van Bosnië en later werd het verkocht aan de Republiek Venetië. Na de val van Venetië werd Omiš, samen met andere delen van Kroatië, deel van het Oostenrijkse keizerrijk en het bleef onder Oostenrijks bestuur tot aan de Eerste Wereldoorlog (met uitzondering van een 10-jarige periode aan het begin van de 19e eeuw toen Omiš door Frankrijk werd bestuurd).

Het Omiš van nu

Tegenwoordig is Omiš een populaire vakantiebestemming. Het inwonertal van ongeveer 15.000 verdrievoudigd tijdens het hoogseizoen en de meeste toeristen verblijven in privé-accommodatie en familiepensions omdat er niet zoveel hotels in de omgeving zijn. Het toerisme is de grootste bron van inkomen, maar ook landbouw, visserij en de textiel- en voedingsmiddelen industrie zijn aanwezig.

Tijdens het winterseizoen is het erg rustig in Omiš, maar vanaf april/mei wordt de zeetemperatuur aangenamer en beginnen de eerste badgasten (uit Split bijvoorbeeld) naar Omiš te komen om te zonnebaden op de zandstranden en te zwemmen in de zee. Ook beginnen de bergklimmers uit verschillende landen te arriveren om de steile rotsen en klippen achter de oude plaatsje te beklimmen. Ook kun je in het voorjaar de sport activiteiten zoals raften, canyoning, etc. weer tot bloei zien komen.

Wat valt er te zien (en te doen) in Omiš

Dankzij de ligging aan de monding van de Cetina rivier heeft Omiš veel te bieden wat befreft cultuur en historische gebouwen. De volgende gebouwen zijn echt een aanrader om te bezoeken:

1. Het Mirabella Fort is een 13e eeuws fort dat achter het oude centrum van Omiš ligt. Je vindt het fort door de trappen naast de St. Michael kerk in het centrum te volgen. Toegang tot het fort kost 10 kuna en voor dat geld krijg je veel lichaamsbeweging (veel trappen) en een prachtig uitzicht over Omiš.
2. Kerken: er zijn meerdere mooie kerken te vinden in Omiš, inclusief een oud Franciscanen klooster dat een kunstcollectie heeft en een bibliotheek met oude Turkse documenten.
3. Het Starigrad Fort (Fortica) beklimmen is een unieke ervaring, maar wel eentje waarvoor je in goede conditie moet zijn. Dit 15e eeuwse fort ligt op de top van een berg achter het oude centrum. Het duurt ongeveer een uur om naar boven te klimmen maar dit is zeker de moeite waard.
4. Omiš Zomer Festival: in het zomerseizoen is er altijd wel iets leuks te doen in het centrum van Omiš, zoals bijvoorbeeld het Klapa Festival (a capella zang) dat plaatsvindt in kerken en op pleinen in het oude centrum.

Als je van sport en avontuur houdt dan heb je veel mogelijkheden in Omiš. In de Cetina kloof worden de volgende sporten beoefend:

1. Rafting: op meerdere tijdstippen per dag kun je vanuit het centrum vertrekken. Het raften duurt ongeveer 4 tot 5 uur en is voor volwassenen en kinderen vanaf 8 jaar.
2. Canyoning: ik heb dit zelf nog niet geprobeerd maar het schijnt erg leuk te zijn. Er worden canyoning activiteiten aangeboden van April tot eind September en je moet minimaal 14 jaar oud zijn om deel te nemen.
3. Andere sporten zoals duiken, hiking, paragliding en natuurlijk klimmen. Op de stranden van Omiš kun je verschillende watersporten beoefenen.

Piraten activiteiten in Omiš

Als je Omiš bezoekt kun je haast niet om haar piratengeschiedenis heen en dat komt niet alleen door de piratensouvenirs die je er kunt kopen. Tijdens het zomerseizoen vinden er verschillende activiteiten plaats die met het piratenverleden van Omiš te maken hebben.

Tijdens de zomer is er bijvoorbeeld een wekelijkse piratenavond waarbij bezoekers kunnen genieten van het gezelschap van de gevreesde Piraten van Omiš. Hier kun je lezen over onze eigen ervaring met de Piratenavond.

In augustus is er een piratenweekend met een piratenavond, in dit weekend kun je getuige zijn van een piraten triathlon, een zeeslag waarbij de piraten een Venetiaans handelsschip aanvallen en nog veel meer andere activiteiten.

Waar kun je uit eten in Omiš?

Er zijn erg goede restaurants te vinden in Omiš, vooral in het oude centrum waar de hoofdstraat volgepakt is met terrasjes in de zomer. Maar als je een auto tot je beschikking hebt dan kan ik de volgende drie restaurants in de Cetina kloof aanbevelen. Deze restaurants zijn vooral geschikt voor families met kinderen.

1. Restaurant Kremenko (Restaurant Flintstone) in Svinisce ligt 12km de kloof in. Het hele restaurant is in Flintstone stijl en bovendien is het eten erg lekker. Erg leuk voor de kinderen. Tijdens de zomer kun je met de ‘Flintstone-bus’ van camping Galeb naar het restaurant en weer terug.
2. Restaurant Radmanova Mlinice (Radman’s molens) ligt 6km de kloof in. Het is een restaurant in de buitenlucht bij een oude molen. Het is een perfecte plek om bijvoorbeeld forel te eten. Ook serveert men er zelfgemaakte specialiteiten zoals Dalmatische ‘Peka’. Veel van de rafting groepen komen aan het einde van hun dag hier eten.
3. Restaurant Kaštil Slanica ligt 4km de kloof in, in een prachtige omgeving aan de oever van de rivier. Hier kun je van een buffet van heerlijke plaatselijke gerechten genieten.

Parkeren in Omiš

Er zijn drie grote parkeerplaatsen in Omiš, de grootste is aan de Split-zijde van de Cetina rivier, ongeveer 100m voor de brug. Parkeren kost 4 kuna per uur en het is 400m lopen tot het oude centrum.

Voor de tweede parkeergelegenheid moet je linksaf slaan net na de brug, volg de weg voor ongeveer 200m en ga door de tunnel. Aan de andere kant van de tunnel kun je parkeren.

Voor de derde parkeergelegenheid sla je rechtsaf bij het tweede verkeerslicht na de brug. Hier kun je aan beide kanten van de weg parkeren en je kunt betalen bij de parkeermeters (met muntgeld). Er wordt ‘s zomers veel gecontroleerd dus ik raad wel aan om genoeg geld in de meter te gooien.

De stranden van Omiš

Lijkt 1.5km aan zandstranden je wel wat? Dan moet je zeker Omiš als vakantiebestemming kiezen!

Velika Plaža (‘het grote strand’): dit 700m lange zandstrand ligt in het centrum van Omiš, op loopafstand voor iedereen die aan de zuidkant van de brug verblijft. Het is een zeer geschikt stand voor families met kleine kinderen, die heerlijk in het zand kunnen spelen. Op het strand is een speeltuin en verschillende activiteiten zoals volleybal, voetbal en windsurfen.

Slavinj strand en Brzet strand: zijn kiezenstranden op 10 minuten loopafstand van het centrum van Omiš in zuidelijke richting. Dit strand biedt veel natuurlijke schaduw van dennebomen.

Het strand van Camping Galeb: dit is mijn favoriete strand. Het begint voor de camping en loopt nog 300 tot 400 meter door richting Split. Je moet je auto parkeren langs de hoofdweg maar als je op tijd komt kun je altijd wel een plekje vinden om te parkeren. Er zijn jonge bomen geplant op het strand om wat schaduw te geven en je kunt ligstoelen en parasols huren bij de snackbar op het strand. Er is ook een zoutwaterzwembad waar je kunt ontspannen met een drankje.

Let op: de zeewatertemperatuur in Omiš is altijd iets lager dan in andere plaatsen langs de kust omdat er bij Omiš vers water van de Cetina rivier de zee in stroomt. Het rivierwater heeft een temperatuur van slechts 16 tot 18 graden als het de zee bereikt. Dus als de zeetemperatuur in Split bijvoorbeeld 25 graden is dan is het in Omiš ongeveer 22 tot 23 graden.

Hoe bereik je Omiš

Met de auto: vanaf de snelweg A1 (Zagreb – Split – Dubrovnik) neem je de afslag Split/Dugopolje. Dan is het nog een rit van 35km naar Omiš. Een andere optie is de afslag Bisko.

Omdat het in de zomer erg druk kan zijn op de kustweg tussen Split en Omiš kun je ook een andere route nemen naar Omiš, hiervoor moet je afslaan in Stobreć en richting Žrnovnica rijden (op de kaart hieronder kun je zien waar je moet afslaan).

Met het vliegtuig: Omiš ligt ongeveer 45km van het vliegveld in Kaštel Štafilić. Met de taxi kost het ongeveer 400 tot 500 kuna om naar Omiš te gaan. Ik raad je aan om een transfer te boeken of om met de taxi naar Split te gaan en van daaruit met de bus naar Omiš

Met de bus: busnr 60 rijdt ieder half uur (van 6 uur ‘s ochtends tot middernacht) van Split naar Omiš en vervogens door naar Ravnički. Je doet er ongeveer 30 tot 40 minuten over (als het niet druk is op de weg). Een enkele reis kost 20 kuna.

Er rijden ook veel minibusjes van privébedrijven tussen de twee plaatsen. Ze hebben geen vaste dienstregeling en vertekken vanaf het busstation naast de markt in Split.

Excursies vanuit Omiš

Behalve de activiteiten die ik eerder al noemde zijn de volgende excursies ook zeker de moeite waard.

Vis picnic: vanuit de haven (naast de brandweerkazerne) vanaf de pier naast de brug zijn er verschillende schepen die naar de eilanden Brač en Hvar varen voor een vis picnic (inclusief een lunch met verse vis).

Een uitje naar Split: als je nog niet in Split bent geweest dan moet je zeker een dagje vrijhouden in je vakantieagenda om deze mooie stad met het Paleis van Diocletianus te bezoeken.

Krka watervallen: Ongeveer anderhalf uur rijden vanaf Omiš maar zeker de moeite waard.

Brela Punta Rata: als je eens een dagje want anders wilt dan de zandstranden van Omiš dan kun je de prachtige kiezelstranden van Brela Punta Rata bezoeken. Het kristalheldere water is ideaal voor snorkelen.

Accommodatie in Omiš

Er zijn niet zo veel hotels in Omiš dus de meeste toeristen verblijven in privé-accommodatie die je overal in Omiš kunt vinden. Als je binnen het centrum verblijft hoef je maar maximum 500m te lopen naar het dichtstbijzijnde strand.

De prijzen voor accommodatie in Omiš in Dalmatië zijn relatief laag vergeleken met bijvoorbeeld Istrië, vooral als je direct via de eigenaren reserveert.

Campings in Omiš

Er zijn veel kleine campings te vinden in de Split- Omiš rivièra, vooral in het gebied vlak voor Omiš. Als je graag op een grotere camping wilt staan dan is er Camping Galeb. Wij hebben hier vorig jaar gestaan en ik kan het echt aanbevelen. Tenslotte, als je vragen hebt over vakantie vieren in Omiš, neem dan gerust contact met ons op. We zullen ons best doen om je alle informatie te geven die je nodig hebt.

Geschreven door Morten Smalby