De Euro en Schengen. Wat verandert er precies en wanneer?

Op 1 januari 2023 maakt Kroatië de overstap van de kuna naar de euro én wordt Kroatië officieel een Schengenland.
Laten we eens kijken naar enkele veelgestelde vragen over de invoering van de euro en over de veranderingen aan de grens.

1. Kan ik nog met kuna’s betalen in 2023?

Van 1 t/m 14 januari 2023 kan er met kuna’s en euro’s betaald worden in Kroatië, daarna alleen met euro’s. Wisselgeld zal uitsluitend in euro’s worden gegeven.

2. Kan ik nog kuna’s omwisselen naar euro’s in 2023?

Ja, t/m 31 december 2023 kun je kuna’s omwisselen naar euro’s bij banken en postkantoren.
Bij de Kroatische Nationale Bank zal het altijd mogelijk blijven om kuna bankbiljetten om te wisselen naar euro’s. Munten kunnen t/m 31 december 2025 omgewisseld worden.

3. Zijn geldautomaten beschikbaar in de transitieperiode?

De aanpassing van geldautomaten vindt plaats tussen 15 december 2022 en 15 januari 2023. In deze periode zullen er minder geldautomaten beschikbaar zijn.
Op de website van de Kroatische Vereniging van Banken (www.hub.hr) zal vanaf 15 december een interactieve kaart te zien zijn die aangeeft welke geldautomaten beschikbaar zijn.

4. Vanaf wanneer kunnen er euro’s gepind worden?

Je kunt t/m 31 december 2022 kuna’s opnemen bij geldautomaten. Vanaf 1 januari 2023 kunnen er (uitsluitend) euro’s opgenomen worden.

5. Welke eurobiljetten kun je vanaf 1 januari 2023 opnemen bij geldautomaten?

De meeste geldautomaten zullen alleen 10 en 20 euro biljetten uitgeven. Sommige geldautomaten zullen bij het opnemen van grotere bedragen ook biljetten van 50 euro uitgeven.

6. Wat is het effect van de euro op de prijzen in Kroatië?

Prijzen zullen per 1 januari licht stijgen als gevolg van het afronden van bedragen, een stijging van 0.2% tot 0.4% wordt als normaal beschouwd. De prijsstijgingen die we dit jaar hebben waargenomen zijn het gevolg van inflatie en niet het gevolg van de komst van de euro. Voedingsmiddelen zijn tussen de 20% en 36% in prijs gestegen, prijzen in de horeca zijn gemiddeld met 18% gestegen en de prijzen van huishoudelijke artikelen met gemiddeld 16%. In de meeste andere categorieën ligt de inflatie eveneens tussen de 15% en 20%. In andere Centraal- en Oosteuropese landen worden vergelijkbare stijgingen waargenomen.

7. Wat verandert er aan de grens vanaf 1 januari 2023?

Landsgrenzen:

* Er zullen geen grenscontroles meer plaatsvinden aan de grenzen van Kroatië met Slovenië en Hongarijë.

* Grenscontroles blijven van toepassing aan de grenzen van Kroatië met Servië, Bosnië en Herzegovina en Montenegro. Deze grenscontroles worden mogelijk strenger, wat kan leiden tot langere wachttijden.

Luchthavens:

* Douanecontroles voor rechtstreekse vluchten binnen de Schengenzone worden op de Kroatische luchthavens op 26 maart 2023 afgeschaft. (De luchthavens hebben extra tijd nodig om hun procedures en infrastructuur voor vluchten binnen de Schengenzone aan te passen van ‘internationale’ naar ‘binnenlandse’ vluchten.)

* De douanecontroles voor vluchten van buiten de Schengenzone naar Kroatië worden mogelijk strenger, wat kan leiden tot langere wachttijden.