Veel mensen die terugkomen van een vakantie in Kroatië zeggen dat ze het lekkere verse brood zullen missen. Zowel bij de bakker als in de supermarkt kun je voor je dagelijkse brood terecht. De supermarkten krijgen iedere ochtend vers brood geleverd van een bakkerij, dus qua kwaliteit zit er niet veel verschil tussen het brood bij de bakker en bij de supermarkt.
We raden je aan om ’s ochtends brood te kopen, wanneer er nog veel keuze is en wanneer het meeste brood nog lekker warm is. Uiteraard is er ’s middags en s’ avonds ook brood te koop, maar de keuze zal een stuk minder zijn.
Witbrood is verreweg het populairst in Kroatië. Het aanbod aan bruinbrood was tot aan een aantal jaren geleden vrij beperkt, maar er komen nu gelukkig steeds meer soorten bruinbrood bij.
Bakkerijen in Kroatië bakken ieder op hun eigen manier, bovendien kunnen de namen van broodsoorten van bakker tot bakker verschillen. Daarom is het lastig om een lijst van broodsoorten te maken, maar toch hebben we het geprobeerd. Laten we beginnen met een woordenlijstje, om je een beetje wegwijs te maken.
Woordenlijst
- Bakkerij = pekarnica
- Brood = kruh (spreek uit: kroeg)
- Witbrood = bijeli kruh (spreek uit: bjeli kroeg)
- Bruinbrood = crni kruh (spreek uit: tsirni kroeg)
- Meergranenbrood = integralni krug
- Volkorenbrood = kruh od cjelovitih žitarica
- Maisbrood = kukuruzni kruh
- Glutenvrij brood = kruh bez glutena
- Brood met zaden = kruh sa sjemenkama
Enkele populaire soorten witbrood
Bijeli kruh (ook wel ‘kruh sendvič’ genoemd) – Standaard witbrood met een dunne, knapperige korst en zacht van binnen. Wordt meestal verkocht in twee groottes: mali bijeli (klein) en veliki bijeli (groot).
Kruh polubijeli – net als bovenstaand brood, maar dan gemaakt van half bloem en half tarwemeel.
Kruh francuz – “Frans brood”, bij ons beter bekend als stokbrood.
Kruh pogaca – Een luchtig, zacht witbrood met een knapperige korst.
Kruh peka – Een luchtig witbrood met een harde, knapperige korst.
Lepinja – Superzacht en zeer luchtig witbrood met een zachte korst.
Enkele populaire soorten bruinbrood
Crni kruh – Standaard bruinbrood van tarwemeel.
Domaći kruh – Brood op ambachtelijke wijze bereid, is meestal wat dichter en zwaarder en met een dikke, knapperige korst. Meestal een mengsel van tarwe en roggemeel.
Ribarski – Meergranenbrood, bevat meestal tarwe, rogge, haver en zaden.
Lovački kruh – Een luchtig tarwebrood met zaden.
Wat kost brood in Kroatië?
- Het goedkoopste witbrood kost ongeveer 5 tot 7 kuna, afhankelijk van de grootte.
- Wil je wat beter witbrood kopen, bijvoorbeeld pogaca of peka, dan betaal je tot 10 kuna.
- Een standaard bruinbrood van tarwemeel is te koop voor ongeveer 7 kuna.
- Tarwebrood met zaden is iets duurder, je betaalt hiervoor tot 10 kuna.
- Voor meergranenbrood en volkorenbrood betaal je meestal tussen de 10 en 15 kuna.
- Een mais-ciabatta of mais-stokbrood koop je al vanaf 5 kuna.
- Een ambachtelijk maisbrood kost minstens 8 kuna.
Populaire bakkerijen
Er zijn veel goede bakkerijen in Kroatië , waaronder Mlinar, Pan-Pek, Klara en Bobis. De supermarkten in Kroatië hebben ieder een vaste bakkerij (of zelfs meerdere) die dagelijks brood levert, dus je zou eens bij een paar verschillende supermarkten het brood moeten proberen om je favoriet te vinden. Wil je eens wat anders proberen dan een ‘gewoon’ brood? Dan kun je bij de bakker ook terecht voor allerlei lekkere broodjes, waaronder zoete broodjes gevuld met chocolade of jam bijvoorbeeld.
Probeer eens een krafna, een typisch Kroatisch zoet broodje. Je hebt ze zonder vulling, of met jam (meestal abrikoos) of chocoladevulling. Hou je meer van hartig, dan kun je kiezen uit verschillende soorten broodjes met ham of kaas vulling, pizzabroodjes, worstebroodjes of bijvoorbeeld burek. Burek is een warm broodje gemaakt van bladerdeeg en gevuld met kaas. Het vult enorm en is daarom populair als snel ontbijt.
Hoe hou je brood vers?
Het is gebruikelijk in Kroatië om iedere dag vers brood te kopen, de meeste broodsoorten zijn niet geschikt om langer dan een dag te bewaren. Ook wordt brood in Kroatië niet in de diepvries bewaard.
Wanneer je brood koopt, zit er vaak een papieren zak omheen. In deze zak kun je je brood de hele dag vers houden, mits je de zak goed sluit. Is de zak te klein, of kapot, wikkel je brood dan in een schone theedoek. Is de gesneden kant toch droog geworden, snij er dan een dun plakje af, de rest van het brood is nog vers.
Kroaten hebben veel respect voor brood, volgens de Katholieken is brood tenslotte het lichaam van Christus. Ze zullen brood bijvoorbeeld nooit op de kop leggen en als er brood overblijft slaat men vaak een kruisje tijdens het weggooien.
Om te voorkomen dat men oud brood weg moet gooien, wordt er nog wel eens wentelteefjes van gemaakt. Mix een ei met een kopje melk en een snufje zout. Snij het overgebleven brood in plakken en doop de plakken in het eimengsel. Laat het een paar minuten intrekken. Smelt een blokje boter in een koekepan en bak de sneetjes brood in een paar minuten aan beide kanten goudbruin.
In de grotere supermarkten wordt ook voorverpakt brood verkocht, waaronder voorgesneden brood. De kwaliteit van voorverpakt brood is heel verschillend, het hangt echt af van het merk. Zit er brood van Mlinar or Klara tussen dan kunnen we deze merken zeker aanraden. Kijk goed naar de houdbaarheidsdatum als je van plan bent om het brood langer te bewaren, er wordt namelijk ook voorverpakt vers brood (zonder conserveringsmiddelen) verkocht, dat je hooguit een dag of twee kunt bewaren.
Hoe snij je het brood?
In Nederland zijn we gewend aan gesneden brood, in mooie dunne plakken die je gemakkelijk kunt smeren of beleggen. In Kroatië koop je hele broden, die je zelf moet snijden. Ik merk dat ik na al die jaren nog steeds op de Nederlandse manier brood snij, in dunne plakken, terwijl de Kroaten meestal één groot stuk brood afsnijden (of zelfs afscheuren met de handen) en daar hun beleg opdoen.
Omdat er brood in veel verschillende vormen te koop is, is er geen vaste manier om te snijden. Je kunt het dus doen op de manier die je zelf het makkelijkst vindt. Snijden gaat het makkelijkst met een groot kartelmes, het is dus handig om deze mee te nemen als je gaat kamperen.
In Kroatië staat er altijd brood op tafel bij de warme maaltijd. Snij je brood voor bij de warme maaltijd, dan mag je zeker wat grotere stukken snijden, zodat iedereen een groot stuk kan pakken en deze zelf met de handen in kleine stukken kan trekken om op te eten.
Verder lezen: Boodschappen doen in Kroatië
