Koffie in Kroatië

Kroaten houden van koffie, en dan vooral van koffie drinken met familie, vrienden of collega’s op een terras. Het is een belangrijk onderdeel van het sociale leven in Kroatië, en je moet er dus niet raar van staan te kijken dat de terrassen ook gewoon op werkdagen, onder werktijd, vol zitten met Kroaten. En dat in alle seizoenen, zolang het zonnetje maar schijnt.

Samen koffiedrinken is een ritueel, waar echt de tijd voor wordt genomen, vandaar dat je in Kroatië nauwelijks mensen met een ‘koffie-to-go’ zult zien rondlopen, want als het zo moet dan hoef het niet, volgens de Kroaten.

Afhankelijk van het seizoen, de locatie en het soort koffie, betaal je gemiddeld zo’n anderhalve euro voor een kop koffie. Uiteraard betaal je op de mooiste terrassen in de meest toeristische plaatsen meer, vooral in het hoogseizoen.

Qua soorten koffie zijn er niet veel verschillen met andere landen. Zo kun je in Kroatië kiezen uit espresso, cappuccino, caffe latte en macchiato (‘veliki macchiato’ = groot en ‘mali macchiato’ = klein).

Twee veel bestelde soorten koffie in Kroatië zijn ‘bijela kava’ (witte koffie) en ‘kava s mlijekom’ (koffie met melk).

Kava s mlijekom is wat ze in het Engels een ‘flat white’ noemen. Het is het beste te vergelijken met een cappucino maar dan met minder schuim. Vaak zal de ober je vragen of je er koude of warme melk in wil hebben. Ook hier kun je een grote (veliki) of een kleine (mali) bestellen. Kies je voor een grotere dan wordt er niet meer koffie toegevoegd maar meer melk.

Een bijela kava lijkt het meest op een caffe latte of een latte macciato, dit kan per café verschillen.

De basis voor bijna alle soorten koffie in Kroatische cafés is espresso en als je in het Engels een ‘regular coffee‘ (gewone koffie, of ‘obična kava‘ in het Kroatisch) bestelt, dan krijg je een espresso en dus geen ‘gewoon’ kopje filterkoffie. Filterkoffie wordt in Kroatische cafés haast niet gebruikt.

Je krijgt bijna altijd een glas kraanwater bij je koffie (gratis). Het is de bedoeling dat je na iedere slok koffie een slok water neemt, zodat iedere slok net zo goed smaakt als de eerste. Kraanwater is in Kroatië trouwens veilig om te drinken, daar hoef je je geen zorgen om te maken.

Kroatië is geen land met koffieketens zoals Starbucks bijvoorbeeld, hier gaat men gewoon naar een van de plaatselijke cafés. Het café met de beste koffie is gemakkelijk te vinden: dat is het café waar de locals zitten. Het is hier nog heel gewoon dat er op het terras gerookt wordt, dus dat zul je helaas voor lief moeten nemen.

Vanwege de Kroatische wetgeving verkopen ze in de meeste cafés geen etenswaren. Een stukje gebak of een zoet broodje bij je koffie is daarom maar op weinig plekken mogelijk.

IJskoffie is bijna overal te koop en ook is het bijna overal wel mogelijk om koffie met slagroom (kava sa šlagom) te bestellen, hoewel er vaak geen suiker aan de slagroom wordt toegevoegd.

Cafeïnevrije koffie is op de toeristische plekken meestal ook wel te koop, maar hoe minder toeristisch de plaats, des te kleiner de kans. Ook zul je niet zo snel cafés vinden waar je de keuze hebt uit verschillende soorten melk (lactosevrij, magere melk…)

Thuis drinken de Kroaten het liefst Turkse koffie. Turkse koffie maak je door ongefilterde, gemalen koffie te koken in een klein steelpannetje. Het wordt vanuit het pannetje in kleine kopjes geschonken en vervolgens laat je de koffie even staan, zodat het kan bezinken. Je drinkt het dus niet helemaal op, omdat er een laag koffie op de bodem blijft liggen. Oploskoffie is thuis ook vrij populair en wordt meestal simpelweg ‘Nescafe’ genoemd.

Huur je privé accommodatie in Kroatië, dan is er bijna altijd wel een filterkoffieapparaat aanwezig, hoewel de Kroaten zelf eigenlijk weinig filterkoffie drinken. Wil je een Kroatisch merk filterkoffie kopen in de supermarkt, zoals Franck bijvoorbeeld, dan kun je het beste kiezen voor koffie waar ‘filter’ op de verpakking staat. Staat dit er niet op, dan heb je een koffiesoort in handen die meer geschikt is voor Turkse koffie en minder geschikt voor filterkoffie. Je kunt de soorten zonder het woord ‘filter’ erop wel gewoon gebruiken voor een filterapparaat, je zou zelf eens moeten proberen wat je lekkerder vindt.

Koffiepads zijn niet populair in Kroatië en zijn daarom niet overal te koop. Wij hebben ze zelf nog nooit in een supermarkt gezien. Wel verkopen ze koffiepads bij deze twee drogisterijen: Muller en DM. DM verkoopt haar eigen merk biologische pads: 100% arabica, 18 stuks in een zak voor ongeveer 3 euro. Muller verkoopt de originele Senseo apparaten en de pads: 8, 10 of 16 stuks in een zak, vanaf ongeveer 3 euro. Ook verkopen ze twee soorten koffiepads van het Duitse merk Alberto: caffe crema en espresso: 36 stuks in een zak voor ongeveer 4 euro.