Sibenik is de oudste Kroatische kuststad die is gesticht door de Kroaten zelf. Hoe oud Sibenik precies is, is niet bekend, maar het is zeker meer dan 1000 jaar geleden dat de stad is gesticht. Sibenik is niet alleen bekend vanwege de St. Jakobkathedraal maar ook vanwege haar vier forten. De forten maken Sibenik een van de meest interessante vestingsteden aan de Adriatische kust.
Het Sveti Nikola fort
Drie van de forten liggen op het vasteland en één ervan in de zee voor de kust: het Sveti Nikola (St Nicolaas) fort. Het werd in de 16e eeuw gebouwd ter bescherming tegen de Turken en is strategisch gelegen aan het begin van het Sveti Ante kanaal, dat naar de kust van Sibenik leidt. Het fort was zo groot en intimiderend dat geen enkele vijand het aandurfde om er bij in de buurt te komen. De vele kanonnen die het fort rijk was, zullen hier ook zeker een belangrijke rol in hebben gespeeld.
Het fort staat sinds kort op de UNESCO-werelderfgoedlijst en wordt momenteel gerenoveerd. De eerste fase van de renovatie is afgerond en in de zomer van 2019 was het mogelijk om vanuit Sibenik met een speciale excursieboot onder leiding van een gids het fort te bezoeken. Aangezien er momenteel nog niets bekend is over het seizoen van 2020 vanwege corona, weten we nog niet of er dit jaar weer deze mogelijkheid zal zijn. Hier kun je meer over deze bootexcursie lezen. Het is uiteindelijk de bedoeling dat er onder andere een museum in het fort komt, in de volgende fase van de renovatie.
Je kunt het fort van dichtbij bekijken als je de wandelroute van Sveti Ante gaat wandelen (een aanrader). Het fort ligt namelijk vlakbij een eilandje en is er een smal pad tussen het eilandje en het fort. Dit pad staat soms gedeeltelijk onder water en is vaak modderig. Zorg dus dat je geschikte schoenen draagt. Het eilandje is gelukkig wel met droge voeten te bereiken, via een houten brug.
Het Sveti Mihovil fort
Van de drie forten in de stad zelf, is het fort van Sveti Mihovil (St. Michael) het drukst bezocht. Het ligt middenin het oude centrum en is vanuit het centrum te voet te bereiken, via een serie trappen. Het oudste deel van het fort stamt uit de 13e eeuw en in de 15e en 16e eeuw is het flink uitgebreid, met onder andere de vier torens op de hoeken van het fort. Onderweg kom je langs de prachtige middeleeuwse kloostertuin van Sveti Lovre (St Laurens), die je echt even moet bezoeken. De toegang is gratis en je kunt er iets eten of drinken als je dat wilt (niet verplicht). Het is een kleine tuin en een bezoekje kost je maar een paar minuten, maar is zeker de moeite waard. Bovendien geeft het je de kans om even op adem te komen van het trappen lopen voordat je weer verder gaat.
Het duurt ongeveer 10 minuten om naar boven te klimmen naar het fort, dat op 60m hoogte ligt. Wie slecht ter been of gehandicapt is, kan met de auto via de achterkant van het fort tot aan de ingang met de auto omhoog rijden. Dit is alleen toegestaan voor mensen die niet naar boven kunnen lopen. Het fort zelf is moeilijk te bezoeken voor mensen die slecht ter been zijn maar je kunt er wel van het prachtige uitzicht genieten vanaf de ingang van het fort. De weg naar het fort begint vlak bij de brandweerkazerne.
In het fort, dat in 2014 volledig is gerestaureerd, vind je een café, toiletten en een kleine tentoonstelling. Het hoogtepunt van een bezoek is het uitzicht vanaf het fort. Er is een openluchttheater in het fort dus als je graag tijdens je bezoek een optreden bij wilt wonen op deze unieke locatie, kun je hier het programma bekijken (uiteraard onder voorbehoud wegens de coronacrisis).
Het Barone fort
Net boven de stad vind je de andere twee forten, het Barone fort en het Sveti Ivan (St Johannes) fort, beide uit de 17e eeuw. Het Barone fort is in 2016 helemaal gerestaureerd en biedt een café, toiletten, een speeltuin en een interactief museum. Ook vanaf dit fort heb je een prachtig uitzicht over de omgeving en ligt Sibenik aan je voeten.
Vlak naast het Barone fort ligt het Sveti Ivan fort. Je kunt van het ene naar het andere fort wandelen (ong. 10 minuten), en je bereikt beide forten met de auto via de ‘Put Gimnazije’, een weg die achter de stad langs loopt. De weg en vervolgens het wandelpad naar de forten zijn verhard maar erg steil en daardoor niet geschikt voor mensen die slecht ter been zijn. Slippers zijn misschien niet zo handig om te dragen, sneakers of sportschoenen zijn beter.
De gps-coördinaten voor de afslag naar de forten zijn 43.738022, 15.898867. Er is parkeerruimte langs de weg die de heuvel op gaat en bij de ingang van het fort. Deze parkeerplaatsen zijn vaak het eerste vol, als alternatief kun je de auto ook ergens onderaan de heuvel parkeren. Hier de gps-locatie van een kleine parkeerplaats onderaan de heuvel: 43.738602, 15.898422.
Op de foto hieronder zie je het Barone fort (dichterbij) en het Sveti Mihovil fort (verder weg).
Het Sveti Ivan fort
De zes jaar durende renovatie van het Sveti Ivan fort, het grootste en hoogst gelegen fort in Sibenik, is in juni 2022 afgerond. De toegang is gratis voor de hele maand juni 2022. Prijzen na juni 2022 zijn nog niet bekend.
Het fort werd gebouwd in 1646 in minder dan twee maanden tijd, maar is in de tweede helft van de 17e eeuw nog enkele malen aangepast en versterkt. Het is genoemd naar Johannes de Doper, vanwege een middeleeuws kerkje met dezelfde naam dat op dat moment al enkele eeuwen lang op de heuvel stond. De bouw van het fort was net op tijd afgerond voor de grote aanval van het Ottomaanse leger. Het waren de inwoners van Sibenik die het Sveti Ivan fort op eigen kracht en met eigen geld bouwden, om hun geliefde stad te verdedigen.
Het fort heeft toiletten en een café. Op verschillende plekken zijn bankjes en houten ligbedden geplaatst voor bezoekers om van het prachtige uitzicht te genieten. Honden zijn toegestaan, mits aangelijnd.
Een leuk weetje over dit fort is dat er opnames zijn gemaakt voor Game of Thrones (vóór de renovatie). Een van de gevechten in zogenaamde ‘fighting pits’ in Meereen (seizoen 5) is hier opgenomen.
Uitzicht vanaf het Sveti Ivan fort op het Sveti Mihovil fort:
Toegangskaartjes
Je kunt afzonderlijke toegangskaartjes voor het Sveti Mihovil fort en het Barone fort kopen, of gecombineerde kaartjes (voor beide forten).
Volwassenen betalen 60 kuna voor het Sveti Mihovil fort en kinderen 40 kuna. Een ticket voor het hele gezin kost 140 kuna. Volwassenen betalen 40 kuna voor het Barone fort en kinderen 25 kuna. Een ticket voor het hele gezin kost 90 kuna.
Een combinatieticket (waarmee je beide forten kunt bezoeken) kost 70 kuna voor volwassenen en 45 kuna voor kinderen. Een ticket voor het hele gezin kost 160 kuna. Afzonderlijke tickets (voor 1 van de 2 forten) zijn 1 dag geldig en combinatietickets (voor beide forten) 7 dagen.
Tickets koop je bij de ingang.
Zoals hierboven al omschreven, zijn de prijzen voor het net geopende Sveti Ivan fort nog niet bekend (de toegang is gratis in juni 2022).
Er zijn plannen om een roltrap van de kust naar het Sveti Mihovil fort aan te leggen en een kabelbaan van het Sveti Mihovil fort naar het Sveti Ivan fort. Of deze plannen ook daadwerkelijk uitgevoerd gaan worden is nog niet zeker. Hopelijk kunnen we hier binnenkort meer informatie over geven.
